ارزیابی معیار های رویان شناختی در تعدادی از گونه های تیره آلاله

تیره آلاله (rununculaceae) از تیره های بزرگ نهاندانگان شامل 50 جنس و تقریبا 2000 گونه است. در این تیره اکثرگونه ها به علت دارا بودن گلوکوزیدها و آلکالوئیدها کم و بیش سمی هستند. بعضی از گونه ها از نظر پزشکی اهمیت فراوان دارند. بعضی از آلکالوئیدهای این گیاهان در ساختن حشره کش ها استفاده می شوند. تعدادی از گیاهان این تیره به عنوان گیاهان زینتی در باغچه ها کاشته می شوند. مطالعات وسیعی از جنبه های مختلف بر روی اعضای این خانواده صورت گرفته ولی با توجه به پراکنش وسیع و فراوانی گونه های آن، مطالعات انجام شده به ویژه مطالعات رویان شناختی، بسیار اندک است. در این بررسی ویژگی های رویان شناختی سه گونه از سه جنس مورد مطالعه قرار گرفت. این سه گونه عبارتند از:ranunculus arvensis l. var. tuberculatus (dc.) koch،adonis flammea jacqu.، consolida orientalis(gay) schrod. دو سرده ranunculus و adonis متعلق به طایفه ranunculeae است و سرده consolida در طایفه delphineae قرار دارد. گل ها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشته شد، در فیکساتور faa تثبیت و در الکل 70% نگهداری شد. نمونه ها قالب گیری و با میکروتوم به ضخامت 7 میکرومتر برش گیری گردید. رنگ آمیزی با روش pas بر اساس پروتوکل پیشنهادی yeung انجام گرفت و مطالعه کامل لام-های میکروسکوپی تهیه شده از مراحل مختلف تکوین اندام های تولید مثلی با دقت فراوان انجام شد. نتایج این پژوهش علاوه بر توصیف دقیق مراحل تکوین تخمک و کیسه رویانی، تکوین بساک و دانه گرده در سه گیاه مورد مطالعه، نشان داد که در گیاهان فوق مواردی نظیر تنوع در تتراد، افزایش آنتی پود و درجه بالای پلی پلوئیدی این یاخته ها و یا اندازه بسیار کوچک آنها، همچنین پایداری آنها تا مدتی پس از لقاح، دیده شد. ولی در مجموع تکوین دانه گرده بر اساس الگوی استاندارد گیاهان دولپه و تکوین کیسه رویانی بر اساس تیپ پلی گونوم می باشد. نتایج همچنین نشان داد که صفاتی از قبیل وجود یا عدم وجود پایک در مادگی، طول و عرض تخمدان، تخمک و کیسه رویانی، موقعیت مگاسپوروسیت و مگاسپور فعال، حضور کلاهک خورشی و تعداد لایه های آن، ضخامت کلاهک خورشی، وجود یا عدم وجود ساختار های هیپوستاز، پوستامنت، لایه اندوتلیوم، سد پوسته ای، تعداد و اندازه آنتی پودها، تغییر پذیری در لایه های بساک، تعداد هسته های دانه گرده و ... می تواند در کنار سایر صفات، در تاکسونومی مورد استفاده قرار گیرد.